 |
 |
?- جراحی مغز: این روش در موارد خاصی و فقط در ??-?? درصد بیماران مصروع با حملات غیر قابل کنترل انجام می گیرد و تنها در بعضی بیماران، جراحی باعث توقف کامل حملات صرع می شود. در این موارد یا صرع به طور نسبی کنترل می شود یا اینکه هیچ تغییری در حملات ایجاد نمی گردد و غالبا بعد از عمل جراحی نیز نیاز به مصرف داروهای ضد صرع ادامه می یابد.
جراحی مغز انواع مختلف دارد. دو روش اصلی و عمده آن عبارتند از:
الف- برداشتن محل اصلی تولید کننده امواج تشنجی
گاهی امواج الکتریکی غیر طبیعی که منجر به حملات تشنجی می شوند از یک کانون موضعی مشخص منشا می گیرند و سپس در تمام قشر مغز منتشر می شوند. در اینصورت برداشتن کانون مولد تشنج می تواند از انتشار امواج صرعی و حملات بالینی جلوگیری نماید.
ب- قطع راههای ارتباطی در مغز
گاه امواج الکتریکی غیر طبیعی در یک کانون دائمی و مشخص منشا نمی گیرند. بلکه به طور منتشر در کل مغز شروع می شوند. در اینگونه موارد قطع راههای ارتباطی بین دو نیمکره مغزی باعث قطع امواج منظم سراسری (سینکرونیزه) مغز شده و در نتیجه حمله صرعی کنترل می شود. این روش در صرعهایی مانند صرع آتونیک (حملات ناگهانی از دست رفتن توان عضله و افتادن لحظه ای و آنی) که یک کانون مشخص برای برداشتن وجود ندارد، کاربرد دارد.
?- تحریک عصب واگ (VAGUS NERVE STIMIULATION (VNS
(VNS)، روشی جدید در درمان صرعهای غیر قابل کنترل می باشد و می تواند در بسیاری از مواقع حملات تشنجی را کاهش دهد. این روش در سال ???? توسط "ژاکوب زابارا" پیشنهاد گردید، و بعد از مطالعات تجربی بر روی حیوانات و سپس بر روی انسان بتدریج تکامل یافت و در حال بر روی بیش از ده هزار نفر در دنیا به کار گرفته شده است. این مسئله ثابت شده است که عصب واگ به عنوان عصب دهم مغزی، به میزان بیش از ?? درصد توان سیستم نباتی بدن را جهت کنترل قلب، ریه ها و دستگاه گوارش به عهده دارد. هنگامی که این عصب بطور ناخودآگاه از طریق سیستمهای داخلی مغزی تحریک می شود، موجب کاهش ضربان قلب و افزایش حرکات روده می گردد. در حقیقت باید گفت که عملکرد این عصب در زمانیکه انسان نیاز به آرامش و آسایش دارد و از طرف هیچ عامل خارجی تهدید نمی شود حداکثر توان خود را خواهد داشت.در این روش یک محرک کوچک (PACEMAKER) زیر پوست گردن، نزدیک عصب واگ را در فواصل زمانی معینی تحریک می کند و با انتشار این تحریکات از طریق عصب به مغز، فعالیت تشنجی متوقف می شود. آمار گزارش شده در مطالعات مختلف در رابطه با تاثیر VNS متفاوت است. اما به طور کلی VNS در موارد محدودی باعث توقف کامل حملات می شود. در بعضی آمارها در ?? درصد موارد حملات یا از بین رفته و یا کاهش یافته اند و در برخی دیگر در ?? درصد موارد کاهش حداقل، ?? درصد حملات تشنجی گزارش شده است. همچنین این روش در افراد بالای ?? سال با تشنجهای مقاوم به درمانی که به صورت موضعی شروع می شوند به کار گرفته شده است. لیکن در افرادی که جراحی بر روی آنها موثر میباشد (مانند برداشتن ضایعه کانونی مغز)، به دلیل تاثیر بیشتر آن در کنترل تشنجات، قبل از VNS انتخاب اول جراحی است.
?- رژیم کتوژنیک KETOGENIC DIET
از قرنها پیش روزه داری های خاص و طولانی مدت در بسیاری از بیماری ها از جمله صرع بکار گرفته شده است. مشاهده تاثیر مثبت این نوع روزه داری ها بر روی کنترل حملات تشنجی، منجر به استفاده علمی و بالینی رژیم های خاص از سال ??? شد که به "رژیم کتوژنیک" معروف گردید. در این رژیم غذائی کربوهیدراتها محدود شده و ??-?? درصد کالری از طریق چربی به بدن می رسد. از سوخت و ساز چربی در کبد، موادی آزاد و وارد خون می شود که کتون نامیده می شوند. در این رژیم با توجه به اینکه کربوهیدرات بسیار کمی به بدن می رسد، سلولهای مغزی اجبارا مواد کتونی موجود در خون را جذب می کنند و از آنها برای متابولیسم (سوخت و ساز) و فعالیت خود استفاده می کنند. نهایتا حاصل این تغییر متابولیسم، افزایش گابا در انتهای عصبی می باشد (گابا GABA - نوعی واسطه شیمیایی در مغز است که اثر مهاری بر روی حملات تشنجی دارد) رژیم کتوژنیک در کودکان بین ??-? سال (بیشتر ?-?) استفاده می شود. در نوجوانان و بالغین به دلیل تکامل مغزی، سلولهای عصبی ?-? برابر کمتر از سلولهای مغزی کودک توانایی برداشت مواد کتونی را دارند، لذا این روش درمانی در نوجوانان و بالغین چندان موثر نیست (گرچه بررسی هائی در اثربخشی آن در بالغین نیز انجام شده است که نیاز به مطالعات بیشتر دارد)این رژیم در تمام تشنجهای مقاوم به درمان کاربرد دارد و باعث کاهش تشنجات در نیمی از بیماران می شود.
شخصیت وسواسی چیست؟
وسواس یکى از شایع ترین اختلالات و بیمارى ها در جامعه است و متخصصان روان شناسى و روان پزشکان تعاریف گوناگونى را از این بیمارى ارائه داده اند. این بیمارى که حدود 2 تا 3 درصد از جمعیت را گرفتار خود مى کند شامل فکر، احساس یا تصورات عود کننده و مزاحم براى شخص است که در او ایجاد اضطراب مى کند. در نتیجه تعادل فرد به دنبال این بیمارى به هم مى خورد و او در سازگارى با محیط دچار مشکل مى شود. از نظر روانکاوان نیز وسواس یک بیمارى ناخودآگاه است که اختیار و آزادى را از فرد سلب می کند و او را وامى دارد تا رفتارى را برخلاف میل و خواسته اش انجام دهد. اگرچه اکثر بیماران به بیمارگونه بودن رفتارشان آگاهى دارند ولى قادر به رها شدن از آن نیستند.
مطالعات در زمینه این بیمارى نشان مى دهد که وسواس همگام با بلوغ در افراد به تدریج رشد مى کند. اگر در آن ایام شرایط براى درمان مساعد باشد، ممکن است بیمار بهبود نسبى پیدا کند، ولى در غیر این صورت این بیمارى سیر رو به افزایش خواهد داشت. همچنین بسیارى از افراد که دارى شخصیت هاى حساس هستند اذعان مى کنند که در دوره هایى از زندگى این اختلال را تجربه کرده اند.
افراد مبتلا به این اختلال تلاش مى کنند تا از طریق توجه دقیق به موازین، جزئیات ریز، فهرست ها و برنامه ها بر همه امور کنترل داشته باشند. آنها داراى دقت افراطى اند، کارها را تکرار مى کنند، به جزئیات توجه فوق العاده دارند و به طور مکرر اشتباه احتمالى را کنترل مى کنند. آنها نسبت به این حقیقت که اطرافیانشان در برابر تأخیرها و ناراحتى هایى که از این رفتار ناشى مى شود دلخور مى شوند، توجهی ندارند.
علامت اساسى اختلال شخصیت وسواسى- جبرى شامل نظم گرایى، کمال گرایى و کنترل روانى است. افراد مبتلا به این اختلال تلاش مى کنند تا از طریق توجه دقیق به موازین، جزئیات ریز، فهرست ها و برنامه ها بر همه امور کنترل داشته باشند. آنها داراى دقت افراطى اند، کارها را تکرار مى کنند، به جزئیات توجه فوق العاده دارند و به طور مکرر اشتباه احتمالى را کنترل مى کنند. آنها نسبت به این حقیقت که اطرافیانشان در برابر تأخیرها و ناراحتى هایى که از این رفتار ناشى مى شود دلخور مى شوند، توجهی ندارند. مثلاً وقتى چنین افرادى فهرستى از کارهایى را که باید انجام دهند گم مى کنند به جاى این که با کمک گرفتن از حافظه لحظاتى را صرف بازنویسى فهرست آن کارها کنند و به انجام آن کارها بپردازند، زمان زیادى را صرف جست و جوى آن فهرست مى کنند. براى کارها زمان کافى تخصیص نمى دهند و مهمترین کارها براى لحظه آخر گذاشته مى شود. افراد مبتلا به این اختلال به بهانه کنار گذاشتن فعالیت هاى تفریحى، اوقات خود را به طور مفرط وقف کار و بهره ورى مى کنند، ممکن است تمرکز زیادى بر کارهاى روزمره خانگى داشته باشند (مثلاً تمیز کردن مفرط و تکرارى منزل). این افراد در مورد مسائل اخلاقى یا ارزش ها به طور افراطى وظیفه شناس، جدى و انعطاف ناپذیر هستند و ممکن است خود و دیگران را مجبور کنند که در عملکرد از اصول اخلاقى خشک و معیارهاى خیلى سخت پیروى کنند. آنها در مورد اشتباهات خود از خود به طور بى رحمانه انتقاد مى کنند. این افراد گرفتار نظم افراط گونه اى هستند که بر تمام روابطشان سایه مى اندازد، به طورى که حتى قادر به جداشدن از اشیاى فرسوده یا بى ارزش نیستند چون معتقدند شاید در آینده بتوان از آنها استفاده کرد.
بى توجهى به جنبه هاى عاطفى ارتباط آنها را با خانواده دچار مشکل مى کند و در کار و محیط شغلى نیز برایشان مشکلات زیادى را به وجود مى آورد. اگر این اختلال در همان اوایل جوانى که شروع آن است بهبود نیابد در بزرگسالى افسردگى نیز به آن اضافه خواهد شد. البته مانند سایر اختلالات روانى مى توان گفت که در فرد دچار اختلال وسواسى- جبرى این نظم پذیرى و کمال طلبى نه تنها منجر به پیشرفت و رسیدن به هدف نمى شود بلکه در بسیارى از زمینه هاى زندگى باعث افت در عملکرد مى شود. در مورد علل و ریشه هاى این بیمارى اظهار نظرهاى بسیارى شده که وراثت، وضع هوشى، عوامل اجتماعى و خانوادگى از جمله آنان هستند. تحقیقات نشان داده اند که حدود 40 درصد وسواسى ها این بیمارى را از والدین خود به ارث مى برند. همچنین افرادى که از نظر هوشى در حد متوسط و بالاى متوسط هستند، بیشتر درگیر این بیمارى مى شوند. بررسى ها حاکى از آن هستند که والدین کمال جو که فرزندان خود را براساس ضوابط خاصى تربیت مى کنند در وسواسى کردن آنها بسیار مؤثرند.
در شیوه رفتار درمانى با تقویت کردن پاسخ هاى مثبت و حذف پاسخ هاى منفى بیمار، روان درمانگر سعى در کاهش رفتارهاى وسواسى بیمار خواهد داشت البته در صورتى که بیمار نسبت به بیمارگونه بودن رفتارش آگاهى داشته باشد کار درمانگر آسان تر خواهد شد و نتیجه بهترى به دست خواهد آمد. گروه درمانى نیز از جمله دیگر درمان هاى غیردارویى است که در درمان این افراد مى تواند بسیار مفید باشد.
اهمیت وسواس زمانى بیشتر مى شود که فرد در دوران کودکى انواع ناامنى ها را تجربه کرده باشد. از شیر گرتن کودک به صورت ناگهانى، و تحقیر از جمله عواملى هستند که زمینه را براى انواع ناراحتى هاى عصبى از جمله وسواس فراهم مى کنند.صفات شخصیتى دیده شده در افراد وسواسى از این قبیل است: اضطراب جدایى، مقاومت در برابر تغییر، اهل ریسک نبودن، دودلى، افکار خرافى و دلبستگى زیاد به کار. شیوع این بیمارى در میان زنان بیشتر است.
بسیارى از روان شناسان و روان پزشکان براى درمان این بیماران از دو روشرفتار درمانى و دارو درمانى استفاده مى کنند. در شیوه رفتار درمانى با تقویت کردن پاسخ هاى مثبت و حذف پاسخ هاى منفى بیمار، روان درمانگر سعى در کاهش رفتارهاى وسواسى بیمار خواهد داشت البته در صورتى که بیمار نسبت به بیمارگونه بودن رفتارش آگاهى داشته باشد کار درمانگر آسان تر خواهد شد و نتیجه بهترى به دست خواهد آمد. «گروه درمانى» نیز از جمله دیگر درمان هاى غیردارویى است که در درمان این افراد مى تواند بسیار مفید باشد. در درمان دارویى متخصص روان پزشک براى این بیماران دوزهاى مختلفى از انواع آرام بخش ها را براى رفع علایم اضطراب ، افسردگى و افکار وسواسى تجویز مى کند.
|
مکیدن انگشت در کودکان انگشت مکیدن طبیعى ترین پاسخ کودک هنگام رویارویى با فشار روانى، اضطراب و مشکلات هیجانى - امنیتى است. روان شناسان معتقدند براى درمان این رفتار در کودکان زیر 6-5 سال نباید عجله کرد، زیرا بسیارى از این گونه عادت ها به تدریج و با افزایش سن کودک کاهش مى یابند و به کلى از بین مى روند. اما اگر کودک 7 ساله اى نتواند این عادت خود را ترک کند، والدین و اطرافیان او باید درصدد درمان او برآیند، زیرا ترک چنین عاداتى در سال هاى بعد (نوجوانى) بسیار دشوارتر مى شود. در صورتى این عادت را در زمره اختلال بررسى مى کنند که تا سنین 16-12 ادامه داشته باشد. مطالعات نشان مى دهند که در حدود 15 درصد کودکانى که از 5 سالگى به بعد انگشت خود را مى مکند، دچار مشکلات عاطفى - هیجانى ناشى از ورود به مدرسه و دوره پیش دبستانى هستند. بیشتر این کودکان شدیداً به پدر و مادر و اطرافیان شان وابسته و متکى هستند. زمانى که کودک سعى مى کند رفتار مکیدن انگشت خود را تغییر دهد، والدین و اطرافیان او باید از این تصمیم او استقبال کنند و با حمایت ها و تشویق هاى خود او را کمک و یارى نمایند. حمایت روانى براى کودک امنیت پدید مى آورد و باعث مى شود که کودک در ناملایمات و سختى ها از خود مقاومت بیشترى نشان دهد. عوارض ناشى از مکیدن انگشت مکیدن انگشت بعد از 6 سالگى مى تواند مشکلات جدى در زمینه دندان ها، لثه و آرواره به وجود آورد. مک زدن هاى با فشار کودک به شست یا انگشتش در طول روز و شب، موجب جلو آمدگى دندان ها و ناهنجارى هاى استخوان فک او مى شود. دندان هاى ردیف بالا به سمت بیرون کشیده مى شوند و دندان هاى ردیف پائین نیز به سمت داخل دهان کج مى شوند. اما سؤال بسیارى از والدین این است که چگونه مکیدن یک انگشت کوچک مى تواند موجب ناهنجارى شدید آرواره شود؟ علت آن است که استخوان بندى کودک تا قبل از 8 سالگى بسیار نرم و شکل پذیر است. متأسفانه زمانى که کودک به مدت طولانى انگشتش را مى مکد، در شکل ظاهرى آرواره خود تغییر به وجود مى آورد. اگر کودکى نتواند عادت شست مکیدن خود را تا قبل از آن که دندان هاى دائمی ردیف جلویى او در نیامده ترک کند، ممکن است در مدت چند ماه فک و آرواره او آسیب جدى ببیند. علاوه بر آن، مکیدن شست یا انگشت مى تواند موجب نارسایى هاى کلامى (تلفظ اشتباه حرف هاى «ف» و «و»)، اختلال در جویدن، نوک زبانى صحبت کردن، اختلالات گفتارى (مثل لکنت زبان ، مِن مِن کردن و...)، خرخر کردن و باز ماندن دهان کودک شود. از آن جایى که بعد از چند سال مکیدن انگشت ، حالت آرواره و صورت کودک دچار به هم ریختگى مى شود، بر خودپنداره او نیز تأثیرى منفى خواهد داشت.
شیوه هاى درمان بهترین زمان براى ترک عادات و مشکلات رفتارى کودکان (و از جمله مکیدن انگشت) هنگامى است که خانواده (والدین کودک و اعضاى خانواده) تغییر و تحولى در پیش رو نداشته باشند و در آرامش خاطر به سر برند. مثلاً قصد تغییر منزل، تغییر مهد (یا مدرسه)، تولد نوزاد جدید، مسافرت، متارکه، فوت اقوام و... را نداشته باشند. یکى از ساده ترین روش هاى رفتار درمانى که بیشتر پدر و مادر و مربیان نزدیک کودک مى توانند با استفاده از آن عادت مکیدن شست در کودکشان را کاهش دهند، آن است که ابتدا یک ماه درباره موضوع و علت قطع این عادت با کودک صحبت کنند. سپس نمودارى از پیشرفت کودک تهیه کنند و به وسیله چسباندن عکس هاى عروسکى، ستاره ها و کارت هاى آفرین بر روى آن، روند بهبودى کودک را نشان دهند. خوب است که این نمودار بر روى دیوارى در دسترس کودک قرار گیرد و والدین از خود او براى چسباندن برچسب ها کمک بگیرند. در مرحله بعد، سعى کنند پایان هر هفته پاداش و جایزه اى براى ترک این عادت به کودک بدهند. جایزه مى تواند رفتن به پارک، تماشاى فیلم مورد علاقه کودک، یا بازى کردن با کودک باشد. در نظر داشته باشید ترک عادت در صورتى که کودک با شما همکارى و همراهى نماید، بسیار آسان تر و راحت تر است. شما مى توانید از نظرات کودک در این ضمن استفاده کنید و به او اجازه دهید که برچسب ها، ستاره ها و یا حتى نوع جایزه اش را خودش انتخاب کند. روش دیگرى که براى ترک مکیدن انگشت (شست) به کار مى رود آن است که در طول روز ماده اى تلخ (البته بهداشتى ) به نوک انگشت کودک مى مالند تا کودک از به دهان گذاشتن انگشتش امتناع ورزد، و در طول شب نیز دستکش یا جورابى تمیز به دست هاى کودک مى کنند، تا مانع از این کار کودک شوند. زمانى که کودک سعى مى کند رفتار مکیدن انگشت خود را تغییر دهد، والدین و اطرافیان او باید از این تصمیم او استقبال کنند و با حمایت ها و تشویق هاى خود او را کمک و یارى نمایند. حمایت روانى براى کودک امنیت پدید مى آورد و باعث مى شود که کودک در ناملایمات و سختى ها از خود مقاومت بیشترى نشان دهد. مثلاً والدین مى توانند با کودک بازى کنند، براى او کتاب بخوانند، با یکدیگر کاردستى بسازند و... . در این زمینه پدر و مادر مى توانند با ذوق و خلاقیت خود فرآیند ترک عادت را براى کودکشان هرچه آسان تر و راحت تر کنند. گروهى از والدین سعى مى کنند با تذکرهاى پى در پى خود این عادت را از سر کودک بیندازند. در حالى که براى حذف عاداتى مثل مکیدن شست باید ابتدا علت اصلى این رفتار را پیدا کرد و آن گاه با از بین بردن آن درصدد بهبودى کودک برآمد. در موارد بسیارى، مکیدن انگشتان ناشى از نیاز کودک به آرامش و امنیت است. بدین منظور پدر و مادر و مربیان کودک مى توانند با استفاده از روش هاى زیر به کودک کمک نمایند تا بر این مشکل خود غلبه کند. - هیچ گاه سعى نکنید براى ترک عادت کودک بر او فشار آورید، زیرا ممکن است موجب تقویت و تشدید عادت در او شود. - به کودک کمک کنید تا روش هاى مقابله با تنش ها و فشارهاى روانى را یاد بگیرد، مثلاً با شما صحبت کند، به ورزش بپردازد، با دوستش صحبت کند و... - سعى کنید دست هاى کودک را به نوعى مشغول نگه دارید. ( نقاشى بکشد، کاردستى بسازد، مجسمه هاى سفالى درست کند و....) - شنیدن داستانى شیرین، ماجرایى افسانه اى و خاطره اى از دوران کودکى، موجب تسلى و آرامش خاطر کودک هنگام خواب مى شود. - تماس بدنى (مثل نوازش کردن) موجب آرامش، امنیت و آسودگى کودک مى شود و او را از اضطراب و نگرانى رها مى سازد. سعى نکنید با مسخره کردن و شرمنده کردن کودک او را مجبور به ترک عادت کنید، زیرا این گونه رفتارها موجب خودکم بینى و احساس بى ارزشى در کودک مى شود. - سعى کنید عواملى را که موجب آزار روحى کودک مى شود، از بین ببرید. - اضطراب و وسواس والدین نسبت به این مسئله در تشدید این مسئله موثر است . لذا باید به آرامش با کودک بر خورد کنید . - سعی کنید بی تفاوت باشید واز تنبیه و تهدید کودک دست بردارید . - سعی کنید کودک را از تماشای فیلم ترسناک و اضطراب آور باز دارید . - شرایطی که کودک در آن بیشتر ناخن می جود بررسی کرده و سعی در تغییرآن داشته باشید .(عوامل پیشایند را بررسی و تغییرا ت لازم را انجا م دهید ) - سعی کنید با ایجاد سرگرمی هایی کودک را سرگرم کنید تا کودک بیکار نماند . - به کودک اموزش دهید ناخن هایش را خودش کوتاه کند و پاداش بگیرد . - کودک را تشویق کنید با اب و صابون مرتب دستهایش را بشوید تا از ابتلا به بیماریهای عفونی پیشگیری شود . - اگر شدید است به تناسب دفعاتی در روز درنظر بگیرید که کودک درروز یک دقیقه انگشت خود را بمکد و به مرور این عمل از اضطراب کودک جدا شود . - در ارتباط با عواملی که درمدرسه منجر به ناراحتی واضطراب در کودک می شود بررسی لازم صورت گیرد و با معلم کودک هماهنگی شود . |
بررسی علل استرس دانش آموزان و راههای درمان آن
پرسشنامه ها
آموزش خانواده
آیین همسرداری
مشاوره اینترنتی
مشاوره مجازی
سخن روز
[عناوین آرشیوشده]
 |
 |
